ชีวิตครอบครัวที่ขื่นขมปนขำในฮาวาย

“เพื่อนของผมคิดว่าเพียงเพราะเราอยู่กันในฮาวาย เราเหมือนอยู่แดนสวรรค์ เราคงได้แต่นั่งจิบไหมไท ส่ายสะโพกโยกย้าย และไล่จับคลื่น พวกเขาบ้ากันรึไง คิดว่าเรามีอิสระจากชีวิตได้ไง พวกเขาคิดกันได้ยังไงว่าครอบครัวของเราจะผิดพลาดน้อยกว่า เรื่องปวดหัวของเราจะปวดน้อยกว่า” ทั้งหมดนั่นเป็นคำกล่าวของแมท คิงก์ ตัวละครเอกที่รับบทโดยจอร์จ คลูนี่ย์ ในฉากเปิดเรื่องของ The Descendants ผลงานกำกับล่าสุดของอเล็กซานเดอร์ เพย์น ซึ่งดูเหมือนจะสะท้อนเนื้อหาของหนังให้เราได้เห็นว่าฉากหน้าของฮาวายที่มีทะลกับท้องฟ้าสีคราม มีป่าเขาลำเนาไพร และมีผู้คนที่นิยมเสื้อลายดอกกับกางเกงขาสั้นนั้นมันเป็นเมืองใหญ่ที่ซับซ้อนเหมือนที่อื่นๆ และผู้คนที่นี่ก็มีปัญหาชีวิตที่น่าปวดหัวไม่แพ้กัน

สำหรับเรื่องปวดหัวในกรณีของแมทก็คือ การที่ต้องเผชิญการตัดสินใจครั้งใหญ่ในฐานะผู้ดูแลผลประโยชน์แต่ผู้เดียวของกองทุนที่เป็นเจ้าของที่ดินขนาด 25,000 เอเคอร์ ซึ่งเขากับญาติอีกโขยงได้รับเป็นมรดกตกทอดมา เขาต้องตัดสินใจขายที่ดินก่อนที่กองทุนจะหมดอายุในอีก 7 ปีข้างหน้าตามกฎหมาย แต่ปัญหาด้านธุรกิจนี้ดูจะเป็นเรื่องเบาไปเลยเมื่อเทียบกับปัญหาครอบครัวของแมท แมทมัวแต่บ้านงานจนเขาแทบไม่มีเวลาให้ลูกเมียจนกระทั่งเมื่ออลิซเบธ ภรรยาที่ชอบใช้ชีวิตโลดโผนของแมท ประสบอุบัติเหตุทางเรือ ทำให้เธอมีสภาพกลายเป็นเจ้าหญิงนิทรา แมทต้องหอบงานมาทำที่โรงพยาบาลเพื่อคอยเฝ้าเธอ แล้วก็ต้องดูแลลูกสาวสองคนที่เขาแทบไม่เคยได้ใกล้ชิดมาก่อนเลย

การที่แมทได้มีโอกาสดูแลลูกสาวทั้งสองคน สก็อตตี้ (อมารา มิลเลอร์) ลูกสาววัย 10 ขวบ กับ อเล็กซ์ (เชลลีน วู้ดลี่ย์) ลูกสาววัย 17 ปี ทำให้เขารู้สึกว่าครอบครัวของเขานั้นเหมือนกับ “หมู่เกาะ”ที่“แยกออกจากกัน แต่ก็เป็นกลุ่มก้อนเดียวกัน และมีแนวโน้มที่จะค่อยๆ ลอยห่างออกจากกันอย่างช้าๆ” ทั้งนี้เพราะความห่างเหินกันทำให้ครอบครัวนี้เริ่มมีช่องว่างระหว่างกันมากขึ้น พวกเขาเป็นครอบครัวเดียวกันก็จริง แต่แทบจะไม่รู้เรื่องราวชีวิตของกันและกันเลย ซึ่งการที่แมทต้องมาดูแลลูกนี้ทำให้เขาได้พบว่าสก็อตตี้เป็นเด็กที่แก่แดด และมีแนวโน้มที่จะกลายเป็นผู้หญิงแรดในอนาคต ส่วนอเล็กซ์ก็กลายเป็นเด็กที่ชอบดื่มเหล้า พูดจาแรงและหยาบคาย มีแนวโน้มว่าจะเป็นคนติดเหล้าในอนาคต ทำให้แมทคิดได้ว่าเขาต้องให้เวลากับลูกมากขึ้นเพื่อให้ลูกสาวกลับเข้ามาอยู่ในร่องในรอย

แมทยังได้พบต่อมาอีกว่าภรรยาของเขานั้นหมดหวังที่จะกลับมาเป็นปกติแล้ว เธอไม่มีวันฟื้น และแพทย์ก็แนะนำให้ถอดสายอ๊อกซิเจนออก เพราะคงไม่สามารถช่วยอะไรเธอได้อีกแล้ว แมทหัวใจสลายหนักไปกว่าเดิมเมื่อรู้ความจริงจากอเล็กซ์ว่าอลิซเบธนอกใจเขา และกำลังคิดที่จะหย่าขาดจากเขา ทำให้เขาทั้งสับสน ทั้งเสียใจ และโกรธไปพร้อมๆ กัน แมทอยากรู้ว่าผู้ชายที่อลิซเบธไปคบชู้ด้วยนั้นเป็นใคร และการที่แพทย์อยากให้ทุกคนที่อลิซเบธรักและเป็นเพื่อนมากล่าวลาเธอก่อนตาย ทำให้แมทต้องตามหาผู้ชายคนนี้ให้มีโอกาสได้มาลาอลิซเบธเป็นครั้งสุดท้าย ทำให้การเดินทางตามหาชายชู้ของภรรยากลายเป็นกาวใจที่ค่อยๆ เชื่อมให้แมทกับลูกๆ ได้ใกล้ชิด ได้เข้าใจกันมากขึ้น ได้รับรู้ว่าโลกนี้ไม่ได้มีใครดีพร้อม ทุกคนล้วนเคยทำพลาดกันมาทั้งนั้นในชีวิต และเราควรรู้จักให้อภัยกันเพื่อก้าวต่อไป  และสิ่งที่แมทค้นพบในระหว่างนั้นก็ยังทำให้แมทเกิดมุมมองใหม่เกี่ยวกับมรดกที่ดินที่ครอบครัวของเขาสืบทอดมา อันส่งผลต่อการตัดสินใจทางธุรกิจครั้งใหญ่นี้ด้วย ในตอนจบของหนัง เราก็ยังได้เห็นว่าครอบครัวที่เป็นเหมือนหมู่เกาะได้มานั่งร่วมโซฟาเดียวกัน ทำกิจกรรมง่ายๆ เงียบๆ เช่นการดูทีวีด้วยกันเหมือนชาวบ้านทั่วไป กลายเป็นฉากที่นิ่งแต่ทรงพลังมากๆ

เหมือนที่แมทบอกตอนต้นเรื่องของหนังว่าชีวิตชาวฮาวายของเขานั้นก็มีปัญหาของคนส่วนอื่นของโลก เรื่องใน The Descendants ก็ดูจะคล้ายๆ กับหนังหลายเรื่องที่ว่าด้วยพ่อผู้บ้างาน ไม่ใส่ใจลูกเมียจนทำให้เกิดปัญหาความสัมพันธ์ เพียงแต่เรื่องราวนี้เกิดขึ้นที่ฮาวาย ดินแดนที่ดูจะเต็มไปด้วยชีวิตที่หรรษา บรรยายกาศกับโทนในหนังจึงดูแตกต่างออกไปในอารมณ์ที่ไม่ได้รันทดฟูมฟาย แต่เป็นความขื่นขมที่ปนความขำอันเป็นความถนัดเฉพาะตัวของผู้กำกับอเล็กซานเดอร์ เพย์น และเพย์นก็เล่าเรื่องราวนี้ออกมาได้อย่างสนุก มีชั้นเชิง มีลูกเล่น และเหนือกว่าผลงานที่ผ่านมาอย่าง Election, About Schmidt และ Sideways บางฉากของหนังเพียงแค่ตั้งกล้องถ่ายพฤติกรรมของตัวละครธรรมดาๆ แต่สามารถบอกเล่าเรื่องราวได้มากมายทั้งนี้เพราะหนังมีบทและเนื้อหาที่แข็งแรงพอจะขับเคลื่อนไปข้างหน้าได้โดยแทบไม่ต้องพึ่งองค์ประกอบอื่นอะไรมากมายเลย การวางโทนให้หนังมีความขบขันอยู่ในฉากอันขมขื่นก็ช่วยให้เรื่องราวไม่หดหู่เกินไปสำหรับผู้ชม แต่ขณะเดียวกันก็ยังทำให้ผู้ชมรู้สึกถึงความขมขื่นของตัวละคร และเห็นเขาใจได้

สิ่งที่โดดเด่นอย่างที่สุดของหนังเรื่องนี้พอๆ กับการกำกับของเพย์นก็คือการแสดงอันสุดยอดและเป็นธรรมชาติของจอร์จ คลูนี่ย์ และน่าจะเป็นบทบาทที่ดีที่สุดที่เขาเคยแสดงมา มีหลายครั้งที่แมทได้รับรู้ความจริงอันสะเทือนใจที่เขาไม่เคยรู้มาก่อน และกล้องก็จับสีหน้าการแสดงของคลูนี่ย์เพียงอย่างเดียว คลูนี่ย์แสดงอารมณ์อันซับซ้อนและหลากหลายบนสีหน้าให้คนดูได้รับรู้ทั้งหมด ทั้งความเสียใจ ความโกรธ ความสับสน โดยที่ดูเป็นธรรมชาติอย่างมากจนไม่เหมือนว่ากำลังทำการแสดงอยู่ ขณะเดียวกันก็ทำให้คนดูขำและสงสารไปพร้อมๆ กันได้ด้วย คลูนี่ย์ทำให้เราร้องไห้ได้ในฉากที่เขาไม่ต้องฟูมฟายถึงความเสียใจ แต่ใช้เพียงการพยายามปั้นหน้านิ่งๆ เพื่อข่มอารมณ์ และคลูนี่ย์ก็ยังทำให้เราขำได้ทั้งที่ฉากนั้นเป็นการแสดงพฤติกรรมธรรมดาสามัญของมนุษย์

คลูนี่ย์จัดว่าเป็นนักแสดงที่มีอยู่ไม่มากในฮอลลีวู้ดที่สามารถรับได้ทั้งบทบาทที่อาศัยเสน่ห์ของความเป็นดาราให้ชวนหลงใหลอย่าง Ocean’s Eleven ขณะเดียวกันก็ทำให้เราดูเชื่อว่าเป็นมนุษย์ติดดินธรรมดาทั่วไปได้อย่างเช่นในหนังเรื่องนี้ นักแสดงเก่งๆ บางคนที่เป็นซูเปอร์สตาร์ อย่างเช่นทอม ครูส ไม่อาจทำให้เราหลงเชื่อได้เวลารับบทเป็นคนธรรมดาสามัญ ถ้าเขาไม่แปลงโฉมเสียจนจำไม่ได้ เพราะความเป็นดาราของเขานั้นกลบความเป็นตัวละครเสียหมดไม่ว่าเขาจะแสดงได้ดีเพียงใด เราจะเชื่อทอม ครูส ก็แต่การรับบทเป็นอะไรที่เหนือมนุษย์ธรรมดาเสียเป็นส่วนใหญ่

นักแสดงสมทบคนอื่นของหนังก็ทำหน้าที่ได้ดีในการช่วยให้หนังเรื่องนี้สนุกอย่างมาก อมารา มิลเลอร์ และ เชลลีน วู้ดลี่ย์ มีเคมีที่เข้ากันกับคลูนี่ย์อย่างแรง รับส่งบทพ่อกับลูกสาวได้อย่างเข้าขาจนดูเป็นเหมือนครอบครัวเดียวกันจริงๆ โรเบิร์ต ฟอสเตอร์, แมทธิว ลิลลาร์ด และจูดี้ เกรียร์ ที่แม้จะออกไม่กี่ฉากก็ใช้โอกาสบนจอได้อย่างคุ้มค่า ช่วยให้เรื่องราวสนุกมากๆ นิค ครอส ในบทซิด เพื่อนที่ดูทะลึ่งและบ้าๆ บวมๆ ของอเล็กซ์ก็แสดงออกมาได้อย่างกำลังพอดีและดูน่าเชื่อว่ามีคนแบบนี้อยู่จริง

The Descendants อาจไม่ใช่หนังที่มีงานสร้างใหญ่โต ไม่ได้มีการกำกับภาพที่หวือหวา ไม่ได้มีงานดนตรีอันอลังการ แต่หนังใช้บทกับการแสดงในการขับเคลื่อนไปได้อย่างน่าติดตาม และความหนักหน่วงทางเนื้อหากับการแสดงนี่แหละที่จะตราตรึงอยู่ในจิตใจของคนดูไปได้อีกนาน

คะแนน: 10/10

ข้อมูลเบื้องต้น
The Descendants
กำหนดฉาย: 16 กุมภาพันธ์ 2555
ผู้กำกับ: อเล็กซานเดอร์ เพย์น
นักแสดง: จอร์จ คลูนี่ย์, เชลลีน วู้ดลี่ย์, อมารา มิลเลอร์, นิค ครอส, โรเบิร์ต ฟอสเตอร์, แมทธิว ลิลลาร์ด, จูดี้ เกรียร์ และ โบ บริดเจส
เว็บไซต์ทางการ: http://content.foxsearchlight.com/films/node/4365