ปี 2011 ที่ผ่านมา น่าจะถือว่าเป็นปีที่ฮอลลีวู้ดอุทิศให้ความทรงจำในอดีตเกี่ยวกับการสร้างภาพยนตร์ หนังเด่นหลายเรื่องพูดถึงการทำหนังหรือแรงบันดาลใจในการทำหนัง เป็นต้นว่า Super 8 หนังบางเรื่องที่แม้ไม่ได้เกี่ยวกับการทำหนังโดยตรงก็มีการสร้างฉากให้หวนนึกถึงงานอันยิ่งใหญ่เก่าๆ ของฮอลลีวู้ด เป็นต้นว่า War Horse ที่มีการสร้างฉากให้ชวนนึกถึงงานเก่าของเดวิด ลีน, จอห์น ฟอร์ด หรือหนัง Gone with the Wind แม้กระทั่งงานหนังอนิเมชั่นรางวัลออสการ์อย่าง Rango ก็มีการชวนเราหวนนึกถึงงานหนังคาวบอยเก่าๆ ขึ้นหิ้งของเซอร์จิโอ ลีโอเน่ แต่ที่โดดเด่นแห่งปีจริงๆ ก็คงเป็น The Artist และ Hugo ที่คว้ารางวัลออสการ์มา 5 รางวัลเท่ากัน โดยเรื่องแรกคว้ารางวัลใหญ่ไปทั้งในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม และผู้กำกับยอดเยี่ยม (มิเชล ฮาซานาวิซุส) ซึ่งทั้งสองเรื่องนี้อุทิศให้แก่หนังในยุคหนังเงียบ ช่วงต้นปี 1900 จนถึง 1932

ในแง่ของความยอดเยี่ยม ทั้ง The Artist และ Hugo มีความโดดเด่นด้านการเล่าเรื่องอย่างไม่ยิ่งหย่อนกัน Hugo โดยผู้กำกับมาร์ติน สกอร์เซซี มีลูกเล่นที่แพรวพราวในการสร้างฉากที่ทำให้เรารู้สึกถึงความมหัศจรรย์ของภาพยนตร์อีกครั้งด้วยการเอาเทคโนโลยีการถ่ายภาพสามมิติผสมกับงานเทคนิคพิเศษจากคอมพิวเตอร์มาช่วยให้เราได้รู้สึกเช่นเดียวกับผู้ชมในยุคโน้นตอนที่ได้ชมภาพยนตร์เป็นครั้งแรกแล้วตื่นตาตื่นใจ ขณะที่ The Artist มีความโดดเด่นในแง่การใช้ลูกเล่นของหนังเงียบและภาษาหนังมาทำให้เรารู้สึกว่ากำลังดูหนังเงียบที่ข้ามกาลเวลามายังยุคนี้จริงๆ แถมยังเอาลูกเล่นของหนังเงียบมาพลิกแพลงใช้อีกหนึ่งตลบในการช่วยเล่าเรื่องให้ดูเก๋เป็นพิเศษ ผลรางวัลที่ออกมาโดยให้ Hugo คว้ารางวัลด้านเทคนิคเป็นส่วนใหญ่ และให้ The Artist คว้ารางวัลใหญ่ก็ถือว่า “รับได้” และ “เป็นไปตามคาด”

อย่างไรก็ดี ถ้าวัดกันที่เป้าหมายของภาพยนตร์ที่ต่างสร้างขึ้นมาเพื่อคาราวะหนังเงียบจริงๆ แล้ว โดยส่วนตัวคิดว่า Hugo มีความเหนือกว่า The Artist ตรงที่ตีจุดประสงค์นี้ได้เข้าเป้ากว่า

Hugo ทำให้เราทึ่งในการคิดสร้างสรรค์ ความรักในการสร้างภาพยนตร์ จินตนาการและความฝันของมนุษย์ในยุคที่เริ่มมีภาพยนตร์เพื่อความบันเทิง ทำให้เรารู้สึกอยากยกย่องคนทำหนังในยุคนั้น และทำให้เราอยากค้นคว้าเพิ่มเติม อยากกลับลองไปดูหนังของคนยุคนี้เช่น A Trip to the Moon ของจอร์จ เมลิเยส ขณะที่ The Artist ทำนั้นเป็นการแค่ให้เราได้เห็นว่าหนังเงียบเป็นอย่างไร เขาชมหนังเงียบกันอย่างไร ซึ่งท้ายที่สุดในตอนท้ายของหนังก็เป็นบทสรุปให้เราเห็นถึงคำที่ว่า “เก่าไปใหม่มา” มันให้เราเห็นมนตร์ขลังของอดีต ด้วยลูกเล่นแบบอดีตเป็นส่วนใหญ่ มันเป็นการทำอดีตให้ถูกปากคนยุคปัจจุบัน แต่ก็เมื่อชมแล้วก็จบกันไป มันเป็นมนตร์ขลังของอดีตซึ่งหมดยุคไปแล้วจริงๆ

ผมพบบทวิเคราะห์ฉบับหนึ่งใน The Hollywood Reporter ที่กล่าวไว้น่าสนใจว่าทำไมออสการ์จึงให้ The Artist ชนะ Hugo ในสาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยมครับ โดยบอกว่าสาเหตุหนึ่งก็คือกรรมการออสการ์กลัวความก้าวล้ำทางเทคโนโลยี จึงยังไม่พร้อมที่จะให้หนัง 3D ที่ทำได้ยอดเยี่ยมอย่าง Hugo ได้รางวัล และทำให้พวกเขารู้สึกอุ่นใจมากกว่าในการให้รางวัลแก่หนังที่ใช้งานสร้างแบบหนังเงียบอย่าง The Artist ทำให้ผมอดคิดไม่ได้ว่า นี่อาจเป็นข้อความบางอย่างที่ออสการ์จะบอกว่า “3D ไม่ใช่อนาคต” หรือเปล่า เหมือนที่ตัวละครจอร์จ วาเลนตินของฌอง ดูจาร์แด็ง ใน The Artist บอกว่าเอาไว้ว่า “หนังพูดไม่ใช่อนาคต”

ความกลัวเทคโนโลยีเป็นเรื่องปกติของมนุษย์ เพราะบางครั้งมนุษย์ก็กลัวว่าความก้าวหน้าของมันจะส่งผลต่อความเคยชินในการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมภาพยนตร์โดยตรงก็อาจกลัวการตกงานหรือล้มละลายหากพวกเขาไม่สามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองไปตามยุคสมัยได้ เหมือนที่จอร์จ เมลิเยส ใน Hugo ประสบ หรืออย่างที่ตอนนี้การถ่ายทำหนังด้วยกล้องดิจิตอลได้เข้ามาแทนที่ฟิล์มจนแทบจะหมดไปแล้ว และหากฮอลลีวู้ดต้องการจะบอกว่า 3D ไม่ใช่อนาคต มันก็มีเหตุผลให้คิดเช่นนั้นเพราะยังมีหนังที่ใช้เทคโนโลยี 3D ได้ถึงศักยภาพของมันเพียงไม่กี่เรื่องในตอนนี้ ฮอลลีวู้ดอาจต้องการรอคนทำหนังอย่างเจมส์ คาเมรอน หรือ มาร์ติน สกอร์เซเซีมาการันตีเพิ่มเติม ถึงจะยอมรับหนัง 3D ในที่สุด

เกร็ดย่อย

1.The Artist เป็นหนังฝรั่งเศสที่ยกย่องฮอลลีวู้ด กำกับโดยผู้กำกับฝรั่งเศส ส่วน Hugo เป็นหนังฮอลลีวู้ด กำกับโดยผู้กำกับฮอลลีวู้ด ที่ยกย่องนักทำหนังชาวฝรั่งเศส

2. Hugo เป็นหนัง 3D ที่เป็นเทคโนโลยีล่าสุดของฮอลลีวู้ด กำกับโดยผู้กำกับรุ่นลายครามที่อ้าแขนรับเทคโนโลยีสมัยใหม่แล้วนำมาใช้ได้อย่างแพรวพราว ส่วน The Artist กำกับโดยผู้กำกับรุ่นใหม่ ที่อ้าแขนรับเทคนิคของคนรุ่นบุกเบิก คลั่งไคล้ในงานหนังยุคเก่า แล้วนำมาสร้างเป็นหนังเงียบได้เก๋และเหมือนมาจากยุคนั้นจริงๆ

Published by JEDIYUTH

Movie subtitler who has an alter ego as movie blogger. Bangkok, Thailand ดูเรื่องทั้งหมดโดย JEDIYUTH